De Groene Rekenkamer is een stichting die op een wetenschappelijke en kritische manier uiteenlopende uitingen van bedrijven en overheden doorrekent en toetst. Zij zijn begonnen met het objectief en onafhankelijk beoordelen van de Regionale Energie Strategiën (RES) zodat lokale gemeente bestuurders houvast hebben in deze complexe materie.
Als eerste namen ze de RES van NoordOost Brabant onder de loupe. Het resultaat zou tot lachen kunnen leiden als het niet zo droevig was. Hieronder in een notendop de conclusies. We namen de RES van Utrecht (de ‘onze’) nog eens door en zien opvallend veel gelijkenissen maar gelukkig ook wel wat positieve verschillen. Desondanks is waakzaamheid geboden en zullen we, zodra er meer bekend is, onze leden en de gemeentelijke bestuurders informeren.
De conclusies in NoordOost Brabant (NOB):
1) De RES geeft geen schatting van de kosten gemoeid met de voorgestelde aanpak van de energietransitie voor NOB, noch een beschikbaar budget. Desondanks wordt de Opgave als definitief gepositioneerd.
2) De RES geeft niet aan hoe de leveringszekerheid van stroom gegarandeerd zal worden. Vooral in de winter dreigt er een weersafhankelijk stroomtekort (black-outs) waarbij import geen oplossing kan bieden als ook buurregio’s met het zelfde probleem kampen. Ook het overschotprobleem blijft in de RES onbenoemd.
3) De omvang van de landschapsschade blijft onduidelijk voor de burgers van de regio. Daardoor wordt bestuurders de mogelijkheid onthouden om de RES te beoordelen op maatschappelijke acceptatie en op concrete milieueffecten.
4) De RES is eenzijdig in het omschrijven van het effect van de voorgestelde installaties van wind en zonneparken op de leefomgeving van de burgers en op de natuur in de regio.
5) De RES besteedt geen aandacht aan het conflict van ruimte-intensieve energie en privaat eigendomsrecht onder dreiging van de crisis- en herstelwet.
6) De financiële risico’s voor de beoogde burgerparticipaties, bijvoorbeeld als gevolg van subsidie afbouw of veranderingen in de energie-markt worden in het geheel niet benoemd.
7) Voor de voorgestelde ingrijpende veranderingen in de omgeving dienen mogelijk MER’s opgesteld en beoordeeld te worden. Dat is een langdurig en arbeidsintensief proces. Deze RES gaat hier geheel aan voorbij.