In ons eerdere artikel over Windalarm verwezen we naar hun Position paper. Daarin wordt na zorgvuldig onderzoek een serie indrukwekkende bevindingen uit de doeken gedaan. In de komende periode zullen we er daarvan een paar onder de loupe nemen, samengebracht onder het kopje ‘The Wind papers’.
In Aflevering 1 keken we naar de normen, in Aflevering 2 zagen we waarom daar toen voor gekozen werd. Nu gaan we kijken naar wat het effect is van de huidige norm op omwonenden
TNO onderzocht in 2008 de invloed van geluid en concludeerde toen al dat de huidige norm zou leiden tot 7-9% ernstig gehinderden binnenshuis en 20% buitenshuis. Bij 25% van de omwonenden werd slaapstoornis verwacht. Ook rapporteerden ze dat bij gelijke geluidssterkte, windmolens tot veel meer gehinderden (3 keer zoveel) zou leiden dan geluid van weg- of railverkeer en min of meer gelijk op zou lopen met het geluid van vliegtuigen. Het RIVM adviseerde in 2009 een norm van 40 Db gemiddeld en een absoluut maximum (of grenswaarde) van 45 Db.
Waarneembaar geluid van molens leidt tot chronische stress. Maar ook het (zeer) laag frequente geluid heeft dit effect, zelfs als het niet hoorbaar is. Chronische stress leidt tot slapeloosheid, overgewicht, hoge bloeddruk, depressie, hart- en vaat-ziekten en diabetes. Onderzoeken in de Verenigde Staten hebben een verband laten zien met het toegenomen aantal zelfmoorden in de omgeving van windmolens. Op verschillende plekken zijn bewoners verhuisd omdat ze niet meer verder konden leven bij de molens. Kinderen krijgen last van hun geheugen, gedragsproblemen en verminderd welbevinden. Wetenschappers sluiten niet uit dat er op de langere termijn meer aandoeningen zichtbaar worden.
Inmiddels is er heel veel literatuur verschenen op dit gebied. Steeds meer huisartsen bestuderen deze stukken en laten hun professionele stem horen.
Voorstanders van molens gebruik het ‘nocebo’ effect om de hinder van windmolengeluid te bagatelliseren: je krijgt pas last als je tegen molens bent. Daarop gebaseerd wordt onder de mantel van ‘participatie’ getracht omwonenden een positief gevoel te laten krijgen ten aanzien van windmolens. Door aan hen geldelijk en andersoortig gewin te beloven. Er zijn onderzoeken die aantonen dat klachten van verstoorde slaap toch optraden, zelfs bij omwonenden die door participatie positief waren gestemd.
Kortom: Bij naar schatting 25% van de omwonenden van windmolens kunnen ernstige gezondheidsklachten optreden als gevolg van het geluid van molens onder de huidige normen. Soms komen de klachten snel, soms pas na ruime tijd. In sommige gevallen zal de schade niet te herstellen zijn. De afstanden waarop overlast ervaren kan worden zijn groter dan wat de huidige norm voorschrijft.
In aflevering 4 gaan we kijken naar de onethische en immorele gevolgen van de huidige normering.